วันเสาร์ที่ 16 เมษายน พ.ศ. 2559

พระมณีเมขลา

บทความโดย กิตติ วัฒนะมหาตม์

*วัตถุมงคลในบทความนี้ ไม่มีให้เช่าบูชา*





ปัญหาอย่างหนึ่งในทางเทวศาสตร์ไทยของเรา ก็คือ เราเป็นอารยธรรมที่เกิดขึ้นบนพื้นฐานของการเกษตร แต่เรากลับบูชาเทพอย่างผิดเพี้ยนในเรื่องของฝนและน้ำ

ซึ่งเป็นความผิดเพี้ยนของคนยุคหลัง ไม่น่าจะเกินยุครัตนโกสินทร์นี้เอง

เพราะในชั้นแรก เรารับคติการบูชาเทพแห่งฝนและน้ำโดยตรง มาจากอินเดีย คือ พระอินทร์ และพระวรุณหรือพระพิรุณ (Varuna) ตั้งแต่สมัยทวารวดี ประมาณพุทธศตวรรษที่ ๑๒ เป็นอย่างน้อย ดังมีหลักฐานปรากฏตามโบราณสถานต่างๆ ในสมัยนั้น

เพียงแต่ว่า เรามิได้บูชาพระอินทร์เพื่อขอพรในด้านของความอุดมสมบูรณ์ เหมือนในศาสนาพราหมณ์ของอินเดีย เพราะตอนที่เรารับมานั้น การบูชาพระอินทร์ในแง่ดังกล่าวได้เสื่อมความนิยมไปแล้ว

พระอินทร์ในช่วงแรกสุดที่เรารับมา จึงมีความสำคัญเพียงเป็นเทพประจำทิศตะวันออก และเมื่อกลับมามีบทบาทสำคัญขึ้นอีกเมื่อเรารับศาสนาพุทธจากลังกา พระองค์ก็ไม่ใช่เทพแห่งความอุดมสมบูรณ์อีกต่อไปแล้วละครับ

ส่วนพระวรุณ เรารับมาโดยเน้นการเป็นเทพประจำทิศเช่นกัน คือทิศตะวันตก ดังนั้นไม่ว่าในคติทวารวดี หรือคติขอม ที่คนไทยโบราณรับอิทธิพลมา ต่างก็รู้จักพระวรุณในฐานะเทพประจำทิศ มากกว่าจะเป็นเทพที่เกี่ยวกับท้องไร่ท้องนา

แต่ก็มีความเป็นไปได้นะครับ ว่า ในช่วงเดียวกับที่เรารับพระอินทร์ และพระวรุณมาจากอินเดีย (หรือหลังจากนั้นไม่มากนัก) เราก็น่าจะได้รับคติการบูชา พระมณีเมขลา หรือ พระมณีเมกไล จากอินเดียใต้เข้ามาด้วย

พระแม่เจ้าองค์นี้เป็นเทวีแห่งฝนและน้ำโดยแท้จริง ดังที่นักเทววิทยาคนสำคัญของไทยคือ อ.ประยูร อุลุชาฏะ หรือ พลูหลวง กล่าวว่า พระนางทรงเป็นบริวารของพระวรุณ

พระมณีเมขลา ใกล้ชิดกับคนไทยมากกว่าพระวรุณ เพราะเป็นเทพนารีในศาสนาพุทธ และมีบทบาทสำคัญยิ่ง คือเป็นเทวดาที่ทำให้การบำเพ็ญวิริยบารมีของ พระมหาชนก สัมฤทธิ์ผลเป็นที่ประจักษ์

ถ้าลองสังเกตกันดูนะครับ บรรดาวัดที่มีจิตรกรรมฝาผนังเรื่องทศชาติ ภาพเล่าเรื่องตอนมหาชนกชาดก แทบจะทุกวัด ต้องเขียนเป็นภาพตอนเรือสำเภาล่มกลางพายุ มีรูปพระมณีเมขลาอุ้มพระมหาชนกขึ้นจากท้องทะเล




ภาพเช่นนี้ เป็นที่คุ้นเคยของคนไทยสมัยก่อน ที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับวัด ตั้งแต่เกิดจนตายครับ

คนรุ่นปู่ย่าตายายของเรา จึงรู้จักพระมณีเมขลากันเป็นอย่างดี ทั้งในมหาชนกชาดก และทั้งเป็นเทวีแห่งความอุดมสมบูรณ์ จนแม้ต่อมาจะเหลือแต่นิทานเรื่องเมขลา-รามสูร แต่ก็ฝังตัวอยู่ในจิตวิญญาณของเกษตรกรไทยมาตลอด

แต่--ดูเหมือนจะในช่วงเวลาเมื่อไม่กี่สิบปีมานี้เองละครับ ที่นิทานเมขลา-รามสูร ถูกปัญญาชนผู้รู้หนังสือกำหนดให้เป็นเพียง นิทานอย่างแท้จริง

แล้วคนไทยทุกระดับเมื่อจะบูชาเทพ-เทวีแห่งน้ำ ก็หันไปบูชาพระแม่คงคาของอินเดีย

ทั้งที่พระแม่คงคา ไม่มีส่วนเกี่ยวข้องใดๆ กับชาวไร่ชาวนาผู้ประกอบอาชีพทางการเกษตรของไทย และไม่เกี่ยวอะไรกับพิธีกรรมที่ต้องใช้น้ำใดๆ ในไสยศาสตร์ เทวศาสตร์ และพระราชพิธีต่างๆ ของไทย

เพราะจนกระทั่งสมัยอยุธยา ไทยเราไม่เคยมีข้อกำหนดที่ไหนนะครับ ว่า น้ำที่จะนำมาประกอบพิธีเหล่านั้น ต้องใช้น้ำจากแม่น้ำคงคา

ในขณะที่ความเป็นจริง คือ พระแม่คงคา เป็นเทพประจำแม่น้ำในอินเดีย พระนางจะประทานพรแก่เฉพาะผู้บูชาพระนาง ณ ริมฝั่งแม่น้ำดังกล่าว หรือโดยมีน้ำจากแม่น้ำดังกล่าวเป็นสื่อเท่านั้น

เมื่อเปรียบเทียบกัน พระวรุณกับพระมณีเมขลา จึงมีความเป็นสากลมากกว่าครับ

เฉพาะกรณีพระวรุณ เทวศาสตร์ไทยยังคงรักษาคติการบูชาพระวรุณ ในประติมานวิทยาของพระพิรุณทรงนาคจนถึงปัจจุบันนี้

ส่วนคติการบูชาพระมณีเมขลาในหมู่ชาวบ้าน แม้ว่าแทบจะสาบสูญไป แต่ก็ยังมีหลงเหลืออยู่ในชนบท

ดังที่ตัวผมเองเคยพบเห็น เมื่อหลายสิบปีมาแล้วว่า ตามชนบทไกลๆ เวลาฝนแล้ง ยังมีการเอารูปภาพเมขลาล่อแก้วมาตั้งบูชาเพื่อขอฝน




และยังมีตำราการบูชาพระมณีเมขลา สำหรับใช้ในพระราชพิธีต่างๆ ของราชสำนักด้วยครับ

ซึ่งในทางเทวศาสตร์ การบูชาเทพแห่งความอุดมสมบูรณ์นั้น ถ้าบูชาเทวสตรีจะได้ผลดีและกว้างขวางกว่าเทวบุรุษ

เพราะอย่างน้อย พระวรุณทรงเป็นธรรมราช เป็นเทพแห่งสัจจะ และเป็นเทพที่ดุ จนทำให้เกิดพิธีแช่งน้ำ หรือพระราชพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา เทพเช่นนี้จะไม่ประทานพรในด้านของเสน่ห์ และเมตตามหานิยมอย่างพระมณีเมขลาหรอกครับ

แต่จากที่ผมเคยเห็นทั้งหมด ชาวบ้านที่ยังคงบูชาพระมณีเมขลา เขาเขียนเป็นภาพในท่าเหาะ ตามแบบจิตรกรรมไทย เอามาตั้งโต๊ะบูชาในท้องนา หรือที่โล่งแจ้ง ตอนที่ผมเขียนหนังสือ รัตนเทวีปกรณ์ ผมจึงแนะนำให้เอาประติมากรรมพระมณีเมขลาในท่าเหาะ (ซึ่งที่จริงทำเป็นชุดคู่กับรามสูร) มาดัดแปลงเป็นเทวรูป

ซึ่งผมเองลองทำแล้วก็ทำได้ เทวาภิเษกได้ ใช้บูชาแทนองค์พระมณีเมขลาได้ระดับหนึ่งครับ

อย่างไรก็ตาม ภายหลังการตีพิมพ์หนังสือ รัตนเทวีปกรณ์ ไม่นาน ผมได้รับนิมิตจากพระมณีเมขลาองค์จริง ท่านเสด็จมาประทับนั่ง ลักษณะเดียวกับในภาพประกอบบทความนี้ เครื่องทรงก็เป็นอย่างเดียวกัน ซึ่งเป็นแบบคล้ายๆ ชวา




ท่านตรัสว่า ให้ทำเทวรูปท่านเป็นแบบนี้ จะได้ผลในการบูชาที่มากกว่าการไปดัดแปลงจากประติมากรรมที่ผมเคยบอกไว้ครับ

แต่กว่าจะถึงเวลาอันเหมาะสม สำหรับการสร้างเทวรูปของท่านขึ้นมาจริงๆ จังๆ ผมก็ต้องรอไปจนกระทั่งในช่วงครึ่งหลังของปีพ.ศ.๒๕๕๖ จึงจะดำเนินการได้สำเร็จ สมกับที่ตั้งใจไว้

นับเป็นครั้งแรกในเมืองไทย และ ในโลก ที่บังเกิดเทวรูปพระมณีเมขลาสำหรับบูชาอย่างแท้จริง ตามนิมิตที่พระองค์ท่านประทานมาให้ผมแต่เพียงผู้เดียว

ซึ่งในฐานะที่เป็นเจ้าพิธี ผมก็ดำเนินการเทวาภิเษกไว้อย่างสมบูรณ์ที่สุด เท่าที่จะทำได้ ทั้งตามหลักเทวศาสตร์ และตามแบบแผนที่สืบทอดมาแต่โบราณทุกประการ

และนับเป็นความก้าวหน้าในทางเทวศาสตร์ไทย ที่เหนือกว่าเทวศาสตร์อินเดียใต้และลังกา ซึ่งยังคงบูชาพระองค์ท่านอยู่ในปัจจุบันนี้ ด้วยเทวรูปที่ไม่มีประติมานวิทยาอันแตกต่างจากพระแม่องค์อื่นๆ และหาบูชาได้ยากเต็มที

การบูชาพระมณีเมขลา โดยผ่านพระเทวรูปที่ถูกต้องนั้น จะทำให้ได้รับพรวิเศษในด้านใดบ้าง ผมจะขออธิบายโดยบทสัมภาษณ์ ระหว่างผม กับคณะศิษย์ของอาศรมอารยสรัสวดี ในพ.ศ.๒๕๕๗ ดังต่อไปนี้ครับ

คำถาม : พระมณีเมขลา ที่อาศรมอารยสรัสวดีสร้างขึ้นนั้น แตกต่างกับเครื่องรางของขลังด้านเมตตาในท้องตลาดอย่างไร?

ตอบ : ถ้าพูดถึงเครื่องรางด้านเสน่ห์ เมตตามหานิยมในท้องตลาด ล้วนแต่มีวิธีการสร้างและการให้ผลในระดับที่หลากหลายมาก เพราะฉะนั้นผมจะอธิบายเฉพาะระดับที่ใกล้เคียงกัน

นั่นคือ สายวิชาทางเสน่ห์ เมตตามหานิยม และโภคทรัพย์ที่ผมได้สืบทอดมานั้น ประกอบด้วย นางเงือก กินรี และอัปสร จะมีความใกล้เคียงกับเครื่องรางอื่นๆ มากที่สุดก็แต่เฉพาะพวกนางกวัก นางรับ และพระแม่โพสพ ซึ่งบรรดาเครื่องรางเหล่านั้นก็มีทั้งที่สำเร็จด้วยมนต์ สำเร็จด้วยยันต์ และสำเร็จด้วยการประจุวิญญาณชั้นสูง

นางเงือก กินรี และอัปสร ในสายที่ผมได้ต่อวิชามา สำเร็จด้วยมนต์และการประจุวิญญาณชั้นสูง ผลที่ได้คือเสน่ห์ เมตตาและโภคทรัพย์ ที่ไม่เร็วทันใจ เห็นผลทันตาแบบพวกพราย แม้แต่วิชาเทพอัปสรซึ่งเน้นด้านกามารมณ์สูงสุด ก็ไม่ทำให้เกิดความเพลิดเพลินในตัณหาราคะ เท่ากับพวกพราย

ทั้งนี้ก็เพราะมีการสกรีนมากกว่า ลึกซึ้งกว่า ไม่ใช่เจอะใครก็ได้กันมั่วไปหมด เรียกได้ว่าเน้นคุณภาพ ไม่ใช่ปริมาณ

และสายวิชาสูงสุดของผมในด้านนี้ คือพระมณีเมขลา เรียกว่าแม้ในพิธีเสกนางเงือก กินรี อัปสร ก็ยังต้องมีพระมณีเมขลาเป็นองค์ครูเลยครับ

นั่นก็เพราะพลังเสน่ห์ของพระมณีเมขลานั้น สูงกว่าเทพมัจฉา หรือนางเงือก ในด้านความดึงดูดเย้ายวนใจ สูงกว่าเทพกินรี ในด้านของความเป็นที่รักที่พอใจของบุคคลอื่น และสูงกว่าเทพอัปสร ในด้านของการปลุกกิเลส เย้ายวนให้เกิดความลุ่มหลงและกำหนัด




พลังด้านเสน่ห์ เมตตามหานิยม และโภคทรัพย์ของพระมณีเมขลา เหนือกว่านางเทวดาทั้ง ๓ ที่กล่าวมา จึงเป็นเทพนารีที่มีอานุภาพด้านเมตตามหานิยมสูงสุดดังกล่าวแล้ว ในเทวศาสตร์ไทยสายที่ผมได้รับสืบทอดมา

พระมณีเมขลา จะประทานเสน่ห์ เมตตามหานิยม และโชคลาภให้แก่ปุถุชนคนธรรมดาทั่วไป โดยดึงเอาสิ่งที่ดีที่มีอยู่ในตัวคนเหล่านั้นเอง มาเสริมสร้างเป็นพลังเสน่ห์ และเมตตามหานิยมที่จะช่วยดึงดูดโชคลาภและโภคทรัพย์

แต่คนที่อยากมีเสน่ห์ อยากมีเมตตามหานิยม เป็นที่รักของใครต่อใคร ซึ่งจะเป็นพื้นฐานของความก้าวหน้าในอาชีพการงานและเงินทองด้วยนั้น ก็ต้องไม่ใช่แค่บูชาท่านด้วยความอยากมีเสน่ห์ แต่ต้องพยายามค้นหาจุดเด่นของตนเอง และลบจุดด้อย

ซึ่งก็จะต้องรู้จัก scan ตัวเองอย่างถี่ถ้วน มิใช่ไม่ทำอะไรเลย แล้วก็บูชาไปด้วยความมั่นใจอย่างผิดๆ ว่าที่ฉันทำของฉันอยู่นี้ดีอยู่แล้ว

คนที่เทวดาจะช่วยให้มีเสน่ห์ เป็นที่รักของใครต่อใครได้นั้น จะต้องยึดศีล ๕ และพรหมวิหาร ๔ ในการดำเนินชีวิต

รวมทั้งใส่ใจในการดูแลตัวเองให้สุขภาพดีจากภายใน ซึ่งพึงมีพึงเกิดได้ จากการใส่ใจในการกินอยู่ให้ถูกต้อง และเป็นคนมองโลกในแง่ดี ละวางความทุกข์และความเครียด ฯลฯ

ถ้าภายในดี ก็จะเกิดปราณที่ดีในการเสริมเสน่ห์และเมตตามหานิยมขึ้นมาในร่างกาย ซึ่งพระมณีเมขลาก็จะหนุนตรงนี้ให้เด่นชัดขึ้น แผ่ขยายออกรอบตัวเป็นที่ประจักษ์

พูดง่ายๆ ก็คือ คนที่ทำตัวไม่มีเสน่ห์ ท่านก็สร้างเสน่ห์ให้ไม่ได้ แต่คนที่พร้อมที่จะทำตัวเองให้มีเสน่ห์ ท่านช่วยได้ และคนที่มีเสน่ห์อยู่แล้ว ท่านก็จะยิ่งช่วยให้มีมากขึ้นไปอีก

คำถาม : พระมณีเมขลาเด่นด้านเสน่ห์และเมตตามหานิยม ถ้าเป็นเช่นนั้น ผู้ปฏิบัติธรรม สามารถบูชาพระมณีเมขลาได้หรือไม่?

ตอบ : คุณสมบัติ และอานุภาพต่างๆ ของเทวรูปจะตอบสนองผู้บูชา ตามสภาวะจิตของผู้บูชา ถ้าผู้บูชาฝักใฝ่ในทางโลก ต้องการประโยชน์ในด้านเสน่ห์และเมตตามหานิยม ก็จะได้รับพลังด้านนั้น

แต่ถ้าเป็นคนที่ฝักใฝ่ทางธรรม ไม่ต้องการผลสำเร็จในด้านเสน่ห์ และเมตตามหานิยม พระมณีเมขลาก็จะคุ้มครองให้พ้นจากอุปสรรคในการปฏิบัติธรรม โดยเฉพาะจะช่วยเสริมในด้านวิริยบารมี ซึ่งดีมากๆ กับคนที่สติปัญญาไม่สูงมาก แต่มุ่งค้นหาธรรมด้วยความพากเพียร ก็จะประสบผลสำเร็จเร็วขึ้น หรือช่วยให้มีโอกาสได้พบครูที่ดีก็เป็นได้

อีกนัยหนึ่ง พระมณีเมขลาจะช่วยให้เห็นผลที่ชัดเจนในการปฏิบัติธรรม ไม่ว่าจะโดยผู้ปฏิบัติธรรมเองหรือผู้อื่น ผู้ปฏิบัติธรรมจะได้รับโอกาสในการแสดงธรรม หรือพิสูจน์ตนในทางธรรมต่อมหาชนทั้งหลาย

ดังเช่นที่พระมณีเมขลาทรงหลอกล่อ ให้พระมหาชนกได้ยืนยันถึงความเพียรของพระองค์ จนสำเร็จวิริยบารมีนั่นเอง

คำถาม : ในเมื่อพระมณีเมขลาเด่นด้านเสน่ห์และเมตตามหานิยม แล้วจะสามารถคุ้มครองผู้บูชาจากคุณไสยมนต์ดำได้มากน้อยเพียงใด?

ตอบ : เทวรูป หรือรูปเคารพของเทพทุกองค์ที่ได้รับการเทวาภิเษก หรือผ่านพิธีที่ถูกต้อง ไม่ว่าสำนักใด ย่อมจะมีพลังในการป้องกัน หรือบรรเทาคุณไสยมนต์ดำอยู่แล้ว

สำหรับพระมณีเมขลา จะเด่นเป็นพิเศษในการป้องกันและขจัดภัยจากคุณไสยในด้านของ เสน่ห์ยาแฝด หรือคุณไสยที่กระทำเพื่อผลทางด้านความลุ่มหลง และกามารมณ์เป็นหลัก รวมทั้งคุณไสยทุกชนิดที่อาศัยลมและน้ำเป็นตัวซัดเข้าสู่ร่างกาย เพราะท่านเป็นเทพผู้ควบคุมพายุฝนและน้ำ ส่วนคุณไสยชนิดอื่นก็ป้องกันได้เป็นอย่างดี

โดยปกติเทพเจ้าไม่ว่าจะเก่งทางใด ก็สามารถขจัดคุณไสยมนต์ดำได้ทุกองค์ แต่ความเร็วช้า และความหมดจดในการขจัดนั้น ต่างกันไปตามคุณสมบัติของแต่ละองค์

คำถาม : แล้วคนที่ไม่สนใจเรื่องเสน่ห์ เมตตามหานิยม และไม่ได้ปฏิบัติธรรม จะได้อะไรจากการบูชาพระมณีเมขลา?

ตอบ : พระมณีเมขลานั้นคล้ายกับพระคเณศอย่างหนึ่ง คือเป็นเทพที่เด่นในการคุ้มครองผู้ที่มีมานะบากบั่นในการทำงานต่างๆ ให้พ้นจากอุปสรรคต่างๆ ไปสู่ความสำเร็จ

ดังนั้นผู้บูชาที่กำลังลำบาก ทำงานโดยมองไม่เห็นอนาคต หรือใครที่กำลังสงสัยว่าการแสวงหาความสำเร็จของตนนั้น อยู่ในหนทางที่ถูกที่ควรหรือยัง การบูชาพระมณีเมขลาก็จะนำแสงสว่างมาให้




แต่เขาก็จะต้องมั่นใจด้วยว่าท่านสามารถประทานพรเช่นนั้นได้ ไม่ใช่เป็นคนลังเลสงสัยไปเสียทุกอย่าง หรือคนจับจดที่ไม่ทำอะไรเป็นชิ้นเป็นอันแล้วก็รอฟลุ๊ค แบบนั้นบูชาท่านไปก็เปล่าประโยชน์ ท่านเป็นเทพที่เหมาะกับคนขยัน คนอดทน คนที่มีความมุ่งมั่น และคนที่ทำอะไรทำจริง แบบนี้ท่านจะพอใจที่จะช่วย

นอกจากนั้น การที่ท่านเป็นเทพที่เกี่ยวข้องกับน้ำและฝน ท่านจึงสามารถปกป้องเราจากอุบัติเหตุ รวมทั้งภัยทั้งทางน้ำทางอากาศได้

ครับ, ก็จบบทสัมภาษณ์ที่ผมยกมาเพียงเท่านี้

สำหรับใครที่คิดจะลอกเลียนแบบ ขอเตือนไว้ว่า เทวรูปพระมณีเมขลารุ่นนี้ เป็นลิขสิทธิ์ของผม และอาศรมอารยสรัสวดี (ที่บัดนี้ได้ปิดตัวไปแล้ว) เท่านั้นนะครับ ไม่ใช่สิ่งที่บุคคลหรือองค์กรอื่นใดจะลอกเลียนหรือนำไปใช้ได้

และเทวรูปรุ่นนี้สร้างจำนวนน้อย เพราะในช่วงเวลาดังกล่าวทางอาศรมไม่คิดว่าจะมีผู้บูชามากนัก จึงคิดแค่จะออกให้บูชากันเป็นการภายในมากกว่า ปัจจุบันจึงคงเหลืออยู่ไม่กี่องค์ ที่ผู้สนใจสามารถเช่าบูชาได้ผ่านทางตัวแทนของผม คือ ศรีคุรุเทพมนตรา แห่งนี้ครับ

ถึงเวลาที่ท่านมาโปรด คนที่มีวาสนาจริงเท่านั้นที่จะได้บูชา ตอนนี้ เหลือไม่กี่องค์เท่านั้นนะครับ ใครช้า ใครที่ยังไม่เกิดแรงบันดาลใจ ก็อดกันไป


...............................


หมายเหตุ ๑ : พระมณีเมขลา ขนาดบูชา เพนท์สี ที่เห็นในบทความนี้ จัดสร้างเพียง ๒ องค์ และมีผู้บูชาแล้ว ขณะนี้ยังมีให้บูชาเฉพาะองค์สีทอง ดู http://sacredstatue.blogspot.com/2016/03/blog-post_15.html

หากประสงค์จะบูชาองค์เพนท์สีแบบเดียวกันนี้ จะมีค่าใช้จ่ายเพิ่ม (ซึ่งจะกำหนดค่าบูชาที่แน่นอนภายในวันที่ ๒๗ มี.ค.๒๕๖๑ นี้)



หมายเหตุ ๒ : เนื้อหาในบทความนี้ มีลิขสิทธิ์ ใครจะนำไปใช้อ้างอิงที่ใด ไม่ว่าส่วนใดส่วนหนึ่ง หรือทั้งหมด จะต้องระบุ
URL ของแต่ละบทความด้วย และห้ามนำไปใช้เพื่อการค้าโดยเด็ดขาด




8 ความคิดเห็น:

  1. เทวรูปที่อาจารย์สร้างงามสุดๆๆ คะ

    ตอบลบ
  2. ผลงานชิ้นประวัติศาสตร์ หมดรุ่นนี้ก็ไม่มีการสร้างรุ่นต่อไปแล้วค่ะ เป็นครั้งแรกและครั้งเดียวในเมืองไทยจริงๆ ที่สร้างพระมณีเมขลาในรูปแบบนี้

    ตอบลบ
  3. องค์ที่ระบายสี งามมากๆๆๆๆ ค่ะ

    ตอบลบ
    คำตอบ
    1. เป็นองค์ครูค่ะ มีอยู่เพียงองค์เดียว ^__^

      ลบ
  4. ไม่ทราบว่ายังพอมีเหลือให้บูชาสักองค์ไหมครับ0843831204

    ตอบลบ
    คำตอบ
    1. ขออภัยที่ตอบช้าค่ะ มีเฉพาะองค์สีทองค่ะ

      ลบ
  5. สาธุครับ
    อยากอัญเชิญท่านมาบูชาที่บ้านสักองค์ครับ

    ตอบลบ

หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น